«از خرافه تا باور»
اگر زنبور به کسی نزدیک شود و آن فرد بگوید «سیر سیر برو گرمسیر خرما بیار تا باهم بخوریم» زنبور دور میشود. (البته تا امروز هنوز جزییات مربوط به احتمالات در دسترس نیست مثلن در مواردی که احیانن زنبور کر باشد و یا اینکه زبان دیگری به جز فارسی را بلد باشد و فارسی نداند و یا اینکه عجول باشد و صبر نکند تا شعر آن فرد به انتها برسد و یا احیانن سوءبرداشتی از این شعر پرمایه نکند. این موارد بستگی به شانس خود آن فرد دارد)اگر کسی خواب بد ببیند و بترسد تبخال میزند.
آب جوش روی آتش ریختن باعث شبادراری میشود.
تریاک استخوان را استحکام میبخشد.
حضور قاصدک و پروانه در خانه نشانهای خوشخبری است.
پریان بر خلاف اجنه زیبایند در جنگل زندگی میکنند و گاهی انسان را در مشکلات کمک میکنند.
نباید آب جوش روی زمین ریخت. موجب آزار بچههای اجنه میشود و آنها جهت تلافی برای آن فرد مشکل ایجاد میکنند. (فقط به آب جوش حساسند خودشان میآیند زیر آب جوش تا بسوزند و بعد مشکل برایتان ایجاد کنند وگرنه با لودر هم که از آنجا بگذری احدی جن نخواهی دید)
اگر کسی دست راستش بخارد باید آنرا ببوسد و به پیشانی یا شکم بکشد پول به دستش میرسد. (اگر جواب نداد یعنی اشتباه کشیدهای)
اگر دود آتش به سمت کسی برود آن فرد پولدار میشود و یا پولدار است. (اثر باد بسیار بسیار از جاذبه پول کمتر است)
سبزه گره بزن بخت باز میشود (چنان باز میشود که بستنش را آرزو کنی.)
با نظرگیری توسط تکهای پارچه و سوزاندن اثر چشم زخم از بیمار دور میشود. (اگر طول کشید چشم خیلی غلیظ شور بوده)
هنگام تحویل سال تخم مرغ حرکت میکند.(اگر حرکت نکرد تخممرغ ناپاک بوده. مرغ یا خروس یا هر دو را عفو کنید)
شنبهی اول سال آش رشته میخورند تا رشتهی کارشان را تا آخر سال در دست داشته باشند و عمرشان نیز طولانی. ( رشته را درسته در دیگ بریزید و خرد نکنید در کوتاهی عمر اثر دارد)
نوشتن هفت سلام با زعفران بر بشقاب چینی و شستن آن با آب و گلاب و نوشیدن آن آب باعث دفع بیماری در طول سال میشود. (اگر بیمار شدی اشتباه نوشتهای یا زعفرانش خالص نبوده)
سال پلنگ و سگ و میش و میمون سال خوب و سال موش و مار و خوک سال بدی است. (هرچه میکشیم از نام و خصلت این حیوانات پلید بوده و نمیدانستیم. از این به بعد اسم هر سال را «سگ» بگذاریم. نمیشود که یک سال از اول تا آخر سال همه دستمال به دست و رقصان و خندان ولی بعدش یک سال هم زانو بغل و گریان)
هر مرغ از هر 65تخم یک تخم کوچک اندازهی تخم گنجشک میگذارد که هر کسی آن را بردارد و نگه دارد برکت به زندگیش وارد میشود. ( اگر اشتباه بشمارید به فنا رفتهاید)
آدم جن را نمیبیند و اگر جن فردی را صدا زد بجای «بله» باید بگوید «نمک آسیاب میکنم». اگر در جواب گفت «بله» میمیرد. (هر کسی شما را صدا زد همان عبارت را بگویید_ از کجا معلوم جن نباشد)
عدهای در اهواز شنبه را برای حمام کردن بد میدانند و عدهای در بیرجند یکشنبه و سروستان دوشنبه. ایذه چهارشنبه. عدهای روزهای اول ماه. عدهای جمعهها. و عدهای روزهای فرد. (روزی باقی نماند. خلاصه اش این است:حمام نروید)
خال دست تقدس و سفرمشهد. خال پا تقدس و سفرکربلا. خال سفید بر ناخن بخت نیکو. خال گوش زکاوت. خال گردن سفر مکه. خال گرده عمهاش گرگه. خال چشم، شورچشمی. خال ناف لباس نو. (همه جایتان را بهجز چشمها تاتو کنید)
دعای دعانویسان در حل تمامی مشکلات زمینی و فرازمینی. (بهجز مشکلات خود رمال! آنها خود را وقف ما بندگان خدا کردهاند محض یک ریال ثواب.)
این دعا را بر آن بخوان این میشود آن را بر این بخوان آن میشود.(تو بخوان تردید نکن که اگر شک بیاوری یک جایت به هرحال کج میشود)
اگر فردی بمیرد و بعد از مدتی همسرش بمیرد معلوم میشود او را خیلی دوست داشته. (و اینجا سنگ محک خوبی است و هر کسی زود نمیرد پتهاش روی آب است.)
اگر با کفش نو بار اول به مستراح وارد شوید شگون دارد. (فقط با احتیاط وارد شوید حیف است نو است)
اگر در مستراح پول ازین جیب به آن جیب ببرید بسیار شگون دارد. (مواظب باشید از شوق دستتان نلرزد و به سنگ مستراح نیفتد)
در کنار قبر سعدی یک حوض ماهی است که آبش باطلالسحر است. ( اگر خیلی لازم شد یک قطره هم به خود بزنید کافیست. دبه و بطری نبرید. ماهیها آب نیاز دارند)
مغزحرام باعث بلند شدن مو میشود. ( متوجه شدید چرا زبان و بناگوش و گوشت گردن را به پسر میدادند و دختران بیچاره را به مغز حرام و شکم گوسفند مشغول میکردند. مدیونید اگر فکر کنید بین دختر و پسر تبعیض قائل میشدند)
برای جلب محبت داشتن مهرهای مار و خرمهره بسیار موثری است. داشتن مهرهی مار در خانه موجب دعوا و کشمکش است.(احتمالن عمدهی ناسازگاریها و دعواهای خانوادگی به دلیل آگاهی نداشتن از محل اختفای مهرهای مار است وگرنه آگاهی از ارتباط و آداب آن که جای بحث ندارد و اکثرن نداریم)
و…. هزاران مورد باور و خرافهی دیگر که دانستن آن هم موجبات خنده را فراهم میآورد و هم گریه.
در کتابی با عنوان باورهای عامیانه مردم نوشتهی دکتر حسن ذوالفقاری تقریبن تمام موارد به قلم آورده شده و بالای یازده هزار مورد از منابع متعدد جمعآوری شده که پشت هریک داستان و ماجرایی نهفته است که آنچه را که نمیدانیم همان داستان و ماجرایی و آنچه که دربست بدون تعقل پذیرفتهایم. آنچه که از گذشته دست به دست و نسل به نسل گردیده و چرخیده تا به ما رسیده تا ما را به پذیرش بسیاری از آنها مبتلا کرده همان باور یا خرافه است.
باورها چهارچوب و راهنمای اصول زندگی هستند که گاه خرافی هستند و گاه درست. خرافه عادت و عقیدهی خارج از مبنای عقل و اندیشه است_سخنانی پریشان و یاوههای نامعقول بدون پایه و اساس علمی و عقلی.
باورها عمومن نسلی هستند. متناسب با زندگی بشر شمول و گستردگی یافتهاند. جزو فرهنگ عامه شدهاند و به مرور زمان دچار دگردیسی میشوند. برحسب شرایط، بر وجود انسانها تحمیل شده، تاثیر گذاشته و نمادین میشوند. میتوانند سلامت روان انسان را به خطر میاندازند.
ریشهها: یا درونیاند مثل ترس، کنجکاوی، تقلید، پیشگویی، اشتباه و نیاز. یا بیرونیاند مثل: ریشههایی اسطورهای، طبی، مذهبی، افسانهای.
انواع باورها از منظر فلسفهی پیدایش نیز یا تلقینیاند (خرافه های فردی) یا تدافعی (برای جلوگیری از آسیب) یا فرافکنانه (مقصر ساختگی ساختن و شکستن تخممرغ)، ذوقی (انواع فال) یا تسکینی (بهبود بیماری و کار و بخت) یا تسخیری (اشباح و غول و جن و آل) و یا بدلی (جایگزین اعتقادات دینی)
اما تفکیک باورهای درست از خرافه دشواری های خاص خود را دارد و گاهی هر گروه، متعصبانه و افراطی گروه دیگر را متهم به پذیرش خرافه میکند و باورهای گروه رقیب را خرافه میداند و گرایشهای مذهبی، سواد و فرهنگ در شناخت و تفکیک آنها از یکدیگر بیتاثیر نیست.(سپاس ویژه ام از کسی که ایدهای امروز مرا با این کتاب ساخت.)
آخرین دیدگاهها